Ergonomics: Khái niệm tổng quan
Ergonomics là môn khoa học về thiết kế dụng cụ và môi trường làm việc phù hợp với người lao động. Ứng dụng ergonomics là điều thiết yếu để tránh khỏi những chấn thương từ những thao tác lặp lại mỗi ngày.
Ergonomics
Các công ty tốn hàng tỉ đô - la mỗi năm cho các vấn đề sức khỏe của nhân viên như đau đầu, lưng, vai, cổ tay... đến từ việc thực hiện các công việc lặp đi lặp lại hàng ngày. Đó là tại sao Ergonomics, ngành khoa học nghiên cứu về sự tối ưu trong thiết kế công việc, trang bị và nơi làm việc phù hợp trở nên vô cùng quan trọng. Một môi trường làm việc được tối ưu hóa tốt sẽ mang đến hiệu năng cao trong công việc.
Wojiech Jastrzebowski, một nhà khoa học và giáo dục học lần đầu tiên sử dụng khái niệm” Ergonomics” vào khoảng năm 1850. Từ này được chiết tự từ chữ Hy Lạp, gồm hai chữ, “Egos” nghĩa là công việc, “nomos” là quy luật, dịch nôm na là những quy luật trong công việc.
Bàn phím với đế lót tay |
Trong thế chiến lần thứ 2, các lực lượng vũ trang và các nghiên cứu về vụ trũ đã nhận ra tầm quan trọng của Ergonomics. Phi công và binh lính thường phải chiến đấu vất vả vì thiếu thốn các trang thiết bị phù hợp. Một chiếc máy bay hoạt động bình thường, được lái bởi một phi công dày dạn nhất vẫn có thể rơi.
Năm 1943, trung úy quân đội Mỹ Alphonse Chapanis đã chứng tỏ rằng, điều được gọi là “sai sót của phi công” có thể được giảm thiểu tối đa nếu áp dụng một thiết kế buồng lái khác hơn, lô-gíc hơn thay cho kiểu thiết kế rối rắm hiện hành.
Các vật dụng có thiết kế Ergonomic giúp người sử dụng luôn thoải mái |
Suốt những thập kỷ sau đó, Ergonomics càng phát triển mạnh và trở nên đa dạng hơn. Kỷ nguyên không gian mở ra những vấn đề mới về Ergonomics như trạng thái không trọng lực, áp lực cực đại... Ergonomics chủ yếu tập trung vào việc giải quyết những khó khăn mà cơ thể và trí óc con người phải chịu đựng trong vũ trụ.
Nối tiếp theo đó là Kỷ nguyên thông tin với một lĩnh vực Ergonomics mới xoay quanh khả năng giao tiếp giữa người và máy tính.
Trong khi đó, nhu cầu cạnh tranh ở các mặt hàng tiêu dùng và điện tử cũng dẫn đến việc các nhà sản xuất đưa yếu tố con người vào trong các thiết kế sản phẩm.
Thực tế
Túi đeo bân bằng hai vai |
Dựa trên những lý thuyết về Ergonomics, các nhà thiết kế chuyên nghiệp đã có thể tạo ra các mẫu sản phẩm mang lại hiệu năng cao hơn và giảm thiểu tổn thương tới người dùng.
Đây là hai yếu tố đem lại kết quả tối ưu cho công việc. Ergonomics cũng giảm thiểu hỏng hóc, các di chuyển không cần thiết, hư hại cho sản phẩm. Nói cách khác, Ergonomics đặt ra hai mục tiêu là bảo vệ sức khỏe và tăng cường năng suất trong công việc.
Các nhân tố nguy hại
Cần điều khiển game là một trong các thiết kế có tính ergonomic nhất |
Theo thống kê của Viện sức khỏe và an toàn lao động quốc gia Hoa Kỳ, những chi phí cho thương tích, ốm đau và tử vong trong công việc lên đến khoảng 170 tỉ đô-la/năm.
Thiệt hại từ các tai nạn lao động này ngày càng tăng cao mỗi năm. Việc tối ưu hóa sản phẩm có thể giảm thương tổn tới người lao động và tăng năng suất làm việc.
Theo một nghiên cứu thì sức khỏe tốt kết hợp công cụ hoạt động hiệu quả an toàn có thể tăng 4-6USD cho mỗi một USD đầu tư ban đầu.
Các nhân tố gây ảnh hưởng tới người dùng như các công việc lặp đi lặp lại hay các tư thế sai là cơ sở cho Ergonomics khai thác.
Máy hút bui Ergorapido Electrolux |
Một vài hướng tối ưu hóa trong công việc văn phòng dần dà được áp dụng, bao gồm sử dụng các thiết bị và dụng cụ phù hợp với cơ thể người, vận dụng ít cơ bắp hơn, giảm bớt các di chuyển không cần thiết, sử dụng các bề mặt lao động êm nhẹ hay dùng các băng đeo hỗ trợ...
Ý nghĩa
Ý nghĩa to lớn của thiết kế tối ưu hóa là nó giảm thiểu tối đa các thương tổn không đáng có trong môi trường làm việc không thật sự thoải mái và thiếu an toàn.
Một trong những chứng bệnh dễ mắc phải của nhân viên là hội chứng nghẽn rãnh cổ tay do làm các công việc căng thẳng trùng lặp liên tục, dẫn đến viêm nhiễm các khớp xương và làm căng thẳng cơ bắp.
Ergonomics không chỉ được áp dụng để giúp cho môi trường làm việc đảm bảo hơn mà nó còn tạo ra môi trường làm việc an toàn và thoải mái, có ý nghĩa to lớn đối với người lao động cũng như người sử dụng lao động.
Vật liệu chế tạo
Một công cụ đơn giản nhưng hiệu quả hơn với thiết kế Ergonomic |
Ergonomic design chú trọng vào vật liệu chế tạo sản phẩm. Những nhà thiết kế cho rằng chất lượng vật liệu càng cao thì hiệu quả càng lớn.
Điều này sẽ tác động trực tiếp với hình dạng, sự thỏai mái, ích lợi và độ bền của sản phẩm. Người dùng thường đánh giá một sản phẩm dựa vào vẻ bề ngoài hoặc từ các lợi ích, sự thoải mái nó đem lại.
Sự thoải mái
Không gian làm việc ứng dụng Ergonomic |
Các nhà thiết kế luôn quan tâm tới việc sản phẩm của mình có mang lại sự thoải mái cho người dùng hay không vì điều này tỉ lệ thuận với hiệu năng công việc.
Không những thế, sự thoải mái còn giúp cho người dùng giảm thiểu các tổn thương khi làm các công việc lặp đi lặp lại. Một ví dụ đơn giản nhưng hiệu quả: một chiếc bàn phím thiết kế với một tấm lót cổ tay, giảm áp lực lên bộ phận này.
Một ví dụ khác, ngồi trên một chiếc ghế thông thường so với một chiếc ghế có giá để tay và thiết kế cong hỗ trợ lưng hiển nhiên sẽ không thoải mái bằng. Thiết kế của chiếc ghế này giúp chia đều áp lực lên toàn thân và đỡ cho xương sống.
Hiệu năng
Song song với sự thoải mái, sản phẩm được tối ưu hóa luôn đem lại hiệu quả cao hơn. Hiệu quả này tới từ rất nhiều nhân tố khác nhau.
Trong đó bao gồm việc giảm thiểu lực tác động tới cơ thể khi sử dụng sản phẩm, giảm các bước di chuyển không cần thiết, giảm thiểu hỏng hóc bằng cách loại bớt những bộ phận không cần thiết trong sản phẩm và làm sản phẩm thân thiện hơn.