Lịch sử về ngành kinh doanh theo mạng
Sự ra đời của Multi-level Marketing(MLM) gắn liền với tên tuổi của nhà hóa học người Mỹ Karl Renborg(1887-1973). Ông là người đầu tiên đã ứng dụng ý tưởng MLM vào trong cuộc sống, tạo ra một hệ thống kinh tế, một ngành kinh doanh được gọi là có triển vọng nhất trong thế kỷ 21.
Karl Renborg có thời gian 20 năm sống tại Trung Quốc và làm việc tại nhiều công ty khác nhau. Giữa những năm 1920-1930 ông và một số người nước ngoài khác bị bắt khi chính quyền thuộc về tay Tưởng Giới Thạch. Trong điều kiện sống rất thiếu thốn, ông đã nhận thấy vai trò của dinh dưỡng đối với sức khỏe con người. Để khắc phục điều kiện sống thiếu dinh dưỡng, Renborg đã tìm ra phương pháp cạo sắt từ những chiếc đinh rỉ cho vào khẩu phần ăn dành cho người tù và thỏa thuận với cai tù để xin các loại rau cỏ khác nhau bổ xung vào khẩu phần ăn hàng ngày. Ông và một số ít bạn tù làm theo phương pháp này nên có sức đề kháng tốt hơn và sống sót được đến ngày trở về quê hương.
Năm 1927 Ông Renborg về Mỹ và bắt đầu chế biến các chất bổ sung dinh dưỡng khác nhau dựa trên cỏ linh lăng là một loại cỏ có chứa rất nhiều vitamin, khoáng chất, đạm và nhiều thành phần có ích khác. Ông đề nghị những người quen của ông thử nghiệm miễn phí sản phẩm nhưng ông đã thất bại, không ai dám dùng thử vì họ không muốn mình làm vật thí nghiệm. Sau nhiều cố gắng mà không đem lại được kết quả, ông hiểu ra rằng chẳng ai chịu đánh giá tốt những thứ cho không, vì vậy ông đã đưa ra một ý tưởng và ngày nay ý tưởng đó đã phát triển thành một ngành kinh doanh với doanh thu hàng tỷ đô la.
Ông Renborg đề nghị các bạn của ông giới thiệu chất bổ sung dinh dưỡng này cho người quen của họ, còn nếu người quen của họ mua sản phẩm thì ông hứa sẽ trả hoa hồng. Ông cũng quyết định trả hoa hồng cho các người quen của bạn mình nếu giới thiệu sản phẩm tiếp theo quan hệ của họ.
Kết quả thật bất ngờ: thông tin về các chất bổ sung dinh dưỡng có lợi bắt đầu được truyền bá rộng rãi (vì mỗi người bạn của ông lại có nhiều người bạn khác và bạn của bạn của bạn là vô hạn). Doanh thu bán hàng của công ty tăng vượt quá sức tưởng tượng, mọi người đề nghị gặp ông để tham khảo về thông tin sản phẩm mới này.
Năm 1934 ông Karl Renborg sáng lập ra công ty "Vitamins California" và nhờ phương pháp phân phối hàng mới này, khi người tiêu dùng cũng trở thành người truyền bá sản phẩm (Distributor - Nhà phân phối độc lập), công ty của ông đã nhanh chóng đạt doanh số 7 triệu USD mà không hề mất một đồng quảng cáo nào. Sự độc đáo ở chỗ nhờ tiết kiệm được chi phí quảng cáo và các khâu trung gian (đại lý bán buôn, bán lẻ, kho bãi...) nên những người tham gia vào hệ thống của ông có thể nhận được thù lao cao hơn.
Cuối năm 1939 đầu 1940 ông Renborg đổi tên công ty thành "Nutrilite Products" theo tên sản phẩm và vẫn giữ nguyên phương pháp tiêu thụ. Những công tác viên của ông tự tìm người mới, chỉ cho người mới đầy đủ thông tin về sản phẩm và dạy cho người mới phương pháp xây dựng mạng lưới bắt đầu từ những người quen của mình. Công ty đảm bảo cho tất cả nhà phân phối độc lập có đủ sản phẩm và nhận hoa hồng không chỉ lượng sản phẩm họ bán ra mà còn trả hoa hồng cho lượng sản phẩm được bán ra bởi những người do họ trực tiếp tìm ra.
Những người tham gia mạng lưới của công ty nhận được sự giúp đỡ hướng dẫn tận tình của người bảo trợ. Phương pháp phân phối hàng của ông Renborg chính là khởi điểm của ngành MLM, ở đây ông chỉ mới áp dụng một tầng, và trong nhiều tài liệu thì năm 1940 là năm khởi đầu của MLM và Renborg được coi là ông tổ của ngành kinh doanh này.
Kinh doanh đa cấp ngày nay tượng trưng cho mô hình kinh doanh mà doanh số có thể là hàng tỷ đô la. Chính vì vậy mà ngày càng có nhiều công ty áp dụng mô hình kinh doanh này cho phương thức kinh doanh của họ. Ngày nay kinh doanh đa cấp đã trở thành một trong những mô hình kinh doanh phát triển nhất của nền kinh tế thế giới ở thế kỷ 21. Ngày càng có nhiều hình thức khác của kinh doanh theo đa cấp ra đời. Chính điều này đã khiến cho kinh doanh đa cấp hứa hẹn sẽ trở thành mô hình kinh doanh của tương lai. Tuy nhiên thì cách đây không lâu mô hình kinh doanh tuyệt vời này đã bị nhiều người nhằm lẫn rằng đây chính là mô hình kinh doanh làm giàu nhanh chóng. Vì vậy mà trên thế giới xuất hiện hai ý kiến bình luận về mô hình kinh doanh đa cấp, đó chính là...
Điều gì đảm bảo cho tính vững chắc và tính đúng đắn của mô hình kinh doanh này? Ai là người thực sự đã tìm ra mô hình kinh doanh tuyệt vời này? Mô hình kinh doanh đa cấp được chúng ta biết đến khi nào? Sau khi đã tham khảo một số sách và thông tin trên internet, chúng tôi đã tìm ra nguồn gốc của vấn đề. Chúng tôi hân hạnh được trình bày với các bạn về lịch sử của một mô hình kinh doanh. Một mô hình mà không phải đòi hỏi phải đầu tư quá nhiều vốn như ở mô hình kinh doanh truyền thống, nhưng có thể đảm bảo cho một nguồn thu nhập dài hạn và vững chắc.
Những sản phẩm dinh dưỡng của tập đoàn NUTRILITE. Năm 1945 ngài Karl Genborg là người đầu tiên đưa tư tưởng kinh doanh đa cấp vào việc quảng bá cho những mặt hàng của công ty ông. Năm 1934 công ty có tên là Californhia Vitamin Company sau đổi tên thành tập đoàn sản phẩm dinh dưỡng NUTRILITE áp dụng hình thức trả thưởng kinh doanh đa cấp công ty NUTRILITE cho phép mỗi nhà phân phối có quyền được hưởng 3% tiền hoa hồng từ tuyến dưới hoặc mức hoa hồng cao nhất từ kết quả bán hàng với hệ thống kinh doanh này tập đoàn NUTRILITE đã đạt được những hiệu quả nhất định trong phương thức bán hàng trực tiếp so với những phương thức bán hàng truyền thống.
Tâp đoàn Amway năm 1959 hai người bạn thân là Rich Devos và Jey Van Andel đã bắt đầu khởi nghiệp với tập đoàn mới có tên là tập đoàn Amway, kinh doanh về mặt hàng gia dụng áp dụng và cải tiến hình thức trả thưởng kinh doanh đa cấp, đã giúp cho tập đoàn này đạt được những thành công nhất định và một đội ngũ phân phối trên toàn nước Mỹ. Từ những năm đầu tiên Rich Devos và Jey Van Andel đã là những nhà phân phối cho NUTRILITE và so với những gì NUTRILITE làm được Rich Devos và Jey Van Andel đã nhận thấy rằng họ có thể làm tốt hơn NUTRILITE trong việc quãng bá tất cả các sản phẩm nói trên đó là lí do ra đời của tập đoàn Amway một trong những công ty kinh doanh đa cấp hàng đầu trong thời đại ngày nay.
Những thời kỳ của của kinh doanh đa cấp, trong những năm tới kinh doanh đa cấp sẽ bao gồm đa dạng hóa các mặt hàng và dịch vụ và ngày càng có nhiều công ty tiếp nhận mô hình kinh doanh này. Richard Poe và quyển sách của mình "Làn sóng thứ 4" đã tóm lược về mô hình kinh doanh đa cấp ở thế kỉ 21 theo những giai đoạn sau: 1945 - 1979 thời kì tiềm ẩn, 1979 - 1989 "thời kỳ bắt đầu" , 1990 - 1999 "thời kỳ đa thị trường", từ năm 2000 trở về sau thời kỳ phát triển toàn cấu . Thật thú vị khi biết rằng rất nhiều công ty tiên phong trong mô hình kinh doanh đa cấp điều xuất phát từ những công ty bán hàng trực tiếp sau khi khám phá sức mạnh kinh doanh đa cấp qua những thành công đáng kể của tập đoàn Amway và những công ty khác. Những công ty bán hàng trực tiếp này có xu hướng áp dụng mô hình kinh doanh đa cấp ngày càng nhiều Richard Poe đã viết vào năm 1990, 75% các công ty thành viên của hiệp hội của các công ty bán hàng trực tiếp họat động theo hình thức hưởng hoa hồng trực tiếp nhưng đến những năm cuối thập niên số lựợng các công ty này giảm xuống còn 23% hiện nay mô hình kinh doanh đa cấp được khoảng 77% các công ty ở Mỹ áp dụng.
