Giao thông và bằng lái xe tại Nhật

Bài này giới thiệu chung về các phương tiện giao thông và hệ thống bằng lái xe, cách chuyển đổi bằng lái xe tại Nhật cũng như các vấn đề liên quan đến bảo hiểm và tai nạn giao thông v.v...

Các loại đường sắt

Ðường sắt có tuyến JR do công ty cổ phần JR và đường sắt do tư nhân quản lý. Ngoài ra còn có đường xe điện ngầm, xe điện treo.v.v....
* Ðiều cần chú ý khi lên xe
- Khi muốn mua Futsu Kippu = Vé thường hay Kikyori Kippu = Vé đi gần thì mua ở máy bán vé tự động. Khi muốn mua Toikyori Kippu = Vé đường xa hay Tokyuken = Vé xe tốc hành thì mua ở quầy bán trong nhà ga (JR gọi là Midori no Madoguchi = Quầy bán vé màu xanh).
- Giá vé của trẻ em dưới 12 tuổi bằng nửa người lớn. Nhưng tuy 12 tuổi mà đã là học sinh trung học thì phải trả bằng tiền cước của người lớn.
- Trẻ em dưới 6 tuổi mà đi cùng với 1 người lớn thì miễn phí (số người được miễn phí khác nhau tùy theo các công ty đường sắt).
- Ngoài vé thường, còn có loại vé nhiều lượt, vé định kỳ và thẻ trả trước.
Trang nhà của bản đồ xe điện ở Kansai http://www.kansai.gr.jp/travel/support/railroad.htm

Khi lên xe buýt

Ðiểm đến của xe buýt có ghi ở mặt trước của xe buýt. Tuyến đường đi và trạm ghé khác nhau tùy theo công ty xe buýt và tuyến xe buýt cho nên cần coi kỹ trước khi lên xe.
Khi đi xe buýt, nên chuẩn bị tiền cắc.
* Ðiều cần chú ý khi lên xe
- Cước xe buýt có tuyến thống nhất một giá và có tuyến tính theo đoạn đường gần hay xa.
- Cước xe buýt phải trả khi lên hay xuống xe.
- Khi muốn xuống, chỉ cần bấm chông báo xuống gắn ở trước mặt trước khi xe đến [Teiryojo = Trạm xe].
- Học sinh tiểu học chỉ trả phân nữa giá cước, từ trung học trở lên phải trả giá cước của người lớn.
- Trẻ em dưới 6 tuổi mà đi cùng với 1 người lớn thì miễn phí (số người được miễn phí khác nhau tùy theo công ty xe buýt.
- Xe buýt còn có vé định kỳ, vé nhiều lượt, thẻ trả trước và có chế dộ giảm cước cho người cao niên.

Khi sử dụng taxi

Trước những nhà ga lớn thường có bến xe taxi.
Khi muốn đón taxi ở ngoài đường thì chỉ cần giơ tay ra. Cũng có thể gọi taxi bằng điện thoại qua công ty xe taxi. Khi đó có trường hợp Bạn phải trả tiền đoạn đường mà taxi đã chạy tới rước Bạn.
Cửa xe taxi là cửa tự động cho nên mở hay đóng Bạn hãy để cho tài xế.

* Cước phí

Cước xe taxi được ghi trên mặt đồng hồ tính tiền gắn ở trước mặt. Không cần trả huê hồng.
Bạn phải trả thêm tiền nếu dùng taxi quá khuya hay quá sớm, tiền cao tốc.

* Nếu bỏ quên đồ trong taxi

Trường hợp bỏ quên đồ trong taxi, xin liên lạc với công ty xe taxi đó.

Vấn đề bằng lái

Khi muốn lái xe, cần phải có Unten Menkyo = Bằng lái. Lấy bằng lái bằng cách học ở trường lái xe. Những người có bằng lái (còn hiệu lực) của quốc gia mình nếu làm thủ tục thì có thể đổi sang bằng lái Nhật.

* Kokusai Unten Menkyosho = Bằng lái xe quốc tế

Ðối với những bằng lái quốc tế được cấp dựa theo điều ước Junebu thì vẫn dùng được ở Nhật nếu bằng vẫn còn trong thời hạn hiệu lực. Tính trong vòng 1 năm kể từ ngày Bạn tới Nhật, nhưng nếu chưa đủ 1 năm mà bằng đã hết hạn thì chỉ dùng được tới ngày hạn.
Chú ý: Những người có đăng ký cư trú tại Nhật nhưng lấy bằng lái quốc tế ở nước ngoài rồi trở lại Nhật thì từ ngày rời Nhật tới ngày trở lại phải có thời gian trên 3 tháng thì mới được công nhận.

* Gaikoku Unten Menkyosho = Bằng lái xe ngoại quốc

Ðối với bằng lái xe của Ðức, Pháp, Thụy Sĩ chỉ cần kèm theo bản dịch bằng tiếng Nhật thì có thể lái ở Nhật trong vòng 1 năm kể từ ngày tới Nhật. Sau 1 năm đó nếu là người có đăng ký cư trú tại Nhật nhưng lấy bằng lái quốc tế ở nước ngoài rồi trở lại Nhật thì từ ngày rời Nhật tới ngày trở lại phải có thời gian trên 3 tháng thì mới được công nhận.

# Chỉ nhận bản dịch từ đại sứ quán hay lảnh sự quán của quốc gia đó hoặc JAF (Nihon Jidosha Renmei = Liên minh xe hơi Nhật Bản)


* Ðổi sang bằng lái Nhật

Bằng lái xe ngoại quốc có thể đổi làm thủ tục đổi sang bằng lái Nhật. Làm thủ tục đổi tại trung tâm bằng lái hay hội trường thi bằng lái sở tại. Nhưng bằng lái xe đó phải còn hiệu lực (không còn hiệu lực thì không thể đổi) và phải có giấy tờ chứng minh là Bạn đã ở lại đó trên 3 tháng sau khi lấy bằng.

* Về việc đổi bằng lái ngoại quốc

Xin xem trang Web của JAF http://www.jaf.or.jp/inter/fr/f_index5.htm
Tiếng Anh, Tây Ban Nha, Bồ Ðào nha, Hoa, Thái, Hàn quốc (gif file)
(1) Hồ sơ cần thiết
Muốn biết thêm chi tiết về hồ sơ cần phải nộp, xin hỏi ở trung tâm bằng lái xe hay hội trường thi lái xe.
- Ðơn xin đổi bằng lái xe (mẫu có ở hội trường thi)
- Một tấm hình (3cm x 2.4 cm) có thể chụp ở hội trường thi
- Thẻ ngoại kiều
- Bằng lái xe ngoại quốc (nếu trên bằng không có ghi ngày cấp, cần phải có hồ sơ chứng minh ngày đã cấp)
- Hộ chiếu (có ghi ngày xuất nhập cảnh)
- Bản dịch tiếng Nhật của bằng lái # Chỉ nhận bản dịch từ đại sứ quán hay lảnh sự quán của quốc gia đó hoặc JAF (Nihon Jidosha Renmei = Liên minh xe hơi Nhật Bản)
- Lệ phí khác nhau tùy theo loại bằng lái
(2) Quá trình làm thủ tục đổi
- Làm đơn xin đổi
- Thi thích ứng
- Thi về luật giao thông
- Thi kỹ thuật lái xe (thi trong trung tâm bằng lái xe hay hội trường thi)
- Nhận lấy bằng lái Nhật


(3) Hiệp định về việc miễn thi kiến thức và kỹ thuật

Những người có bằng lái của quốc gia có tên trong hiệp hội miễn thi kiến thức và kỹ thuật thì chỉ cần thi thích ứng. Nhưng nếu là bằng lái xe gắn máy lớn phân khối thì phải thi kỹ thuật.

* Thời hạn của bằng lái

Những người mới có bằng lái của Nhật lần đầu thì có hiệu lực cho đến ngày sinh nhật của 3 năm sau. Sau đó phải làm thủ tục gia hạn sau mỗi 3 năm hay 5 năm. Nếu quá hạn thì bằng không còn hiệu lực nữa cho nên đừng quên phải làm thủ tục gia hạn.

* Khi đổi địa chỉ

Khi đổi địa chỉ, cần làm thủ tục đổi địa chỉ ghi trên bằng lái xe. Xin mang bằng lái và giấy tờ chứng minh địa chỉ mới (thẻ ngoại kiều.v.v…) đến sở cảnh sát ở nơi cư trú hay hội trường thi bằng lái để làm.

* Cấm lái xe và tịch thu bằng lái

Ở Nhật, có chế độ tính điểm bằng lái để đối phó với nhữõng tài xế gây ra tai nạn giao thông hay vi phạm luật giao thông. Khi gây ra tai nạn giao thông hay vi phạm luật giao thông (vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ, đậu xe bừa bãi.v.v…) sẽ bị trừ điểm. Nếu tổng số điểm bị trừ đã tới mức qui định thì sẽ bị cấm lái xe trong một thời gian hay tịch thu bằng lái. Trong đó, uống rượu lái xe là bị phạt nghiêm ngặt nhấ; vì chỉ vi phạm 1 lần cũng bị tịch thu bằng. Nếu gây ra tai nạn giao thông chết người cũng có thể vào tù.

Dịch bằng lái xe ngoại quốc

Khi đổi bằng lái ngoại quốc cần phải có bản [Nihongo Ni Yoru Honyaku = Dịch bằng tiếng Nhật] của bằng lái
ngoại quốc. Chỉ có bản dịch của: JAF, lãnh sự quán hay cơ quan hành chánh ngoại quốc (cơ quan hành chánh đã cấp
bằng ngoại quốc) mới được chấp nhận.
# Muốn biết thêm chi tiết, xem trang Web của JAF: http://www.jaf.or.jp/inter/fr/f_index5.htm
* Cách làm thủ tục [Nihongo ni yoru honyakubun]
* Bản sửa đổi của [Qui luật giao thông bằngtiếng nước ngoài] JAF có phát hành quyển [Kotsu No Kisoku = Quy luật giao thông] bằng nhiều thứ tiếng nhằm giúp người ngoại quốc có thể an toàn giao thông hay tránh được tai nạn giao thông. Sách đã được dịch ra các thứ tiếng: Anh, Bồ Ðào
Nha, Ba tư, Hoa, Hàn Quốc. Giá mỗi quyễn là 1.000 yen (đã cộng thuế, chưa tính cước gởi).
* Nơi liên lạc
(1) Xã đoàn pháp nhân Liên minh xe hơi Nhật Bản (JAF)
http://www.jaf.or.jp/index.htm
(2) JAF chi nhánh Hyogo 657-0044 Kobe-shi Nada-ku Shikanoshita-dori 2-4-13
Giờ làm việc 9g00 - 17g30 (nghỉ thứ bảy, chủ nhật, ngày lễ và những ngày đầu cuối năm) ÐT 078-871-7561
Ngoài ra, còn có 68 chi nhánh hay văn phòng JAF trên toàn quốc.
# Chú ý1: Tùy theo thành phố làng xã mà nơi xin, cách xin, tên gọi.v.v.. có thể sẽ khác nhau. Muốn biết thêm chi
tiết nên nhờ người biết tiếng Nhật hỏi ở các văn phòng của JAF.

Các lại xe trên 125cc

* Ðăng ký - Kiểm tra (gọi tắt Shaken) xe hơi và xe gắn máy trên 125cc
Khi muốn mua, bán, bỏ xe hơi hay xe gắn máy trên 126cc, hoặc người sở hữu đổi địa chỉ hay đổi chủ phải làm thủ tục tại RikuunKyoku = Sở vận tải nơi cư trú. Ngoài ra, xe hơi hay xe gắn máy trên 251cc còn phải có nhiệm vụ đưa xe đi Shaken = Kiểm tra định kỳ.
* Giấy chứng nhận có bãi để xe
Ðể đăng ký xe hơi cần phải có [ShakoShomei = Giấy chứng minh có bãi để xe] để chứng minh có bãi để xe. Phải làm thủ tục đã có bãi xe ở sở cảnh sát.
(nếu là xe hơi nhẹ phân khối, có một số địa phương không đòi giấy chứng minh có bãi xe)
Hồ sơ cần thiết
(1) Ðơn xin
(2) Ðơn xin cấp thẻ chứng minh đã có bãi xe
(3) Bản đồ vẽ về khu có bãi xe
(4) Bản đồ vẽ bãi xe
(5) Hồ sơ chứng minh đã thuê bãi xe
* Gia nhập bảo hiểm xe hơi
Jidosha hoken = Bảo hiểm xe hơi gồm có: Bảo hiểm bắt buộc khi có xe là Jidosha Songai Baisho Seiki-ninHoken = Bảo hiểm bồi thường thiệt hại xe hơi (gọi tắt là Jibaiseiki Hoken) và bảo hiểm tự ý (Nin-i Hoken = Bảo hiểm tự ý).

Xe gắn máy nhỏ và xe đạp

* Ðăng ký xe gắn máy cỡ nhỏ (dưới 125cc)
Xe gắn máy cỡ nhỏ đăng ký ở tòa hành chánh nơi cư trú.
* Xe gắn máy dưới 50cc và xe đạp
Theo nguyên tắc, chạy phía bên trái. Trước khi lên xe chạy cần coi lại thắng, ban đêm thì coi lại đèn xe. Không nên chở đôi vì sẽ vi phạm luật lệ giao thông.
* Ðăng ký phòng tội phạm
Bohan Toroku = Ðăng ký phòng tội phạm cho xe đạp đã trở nên nhiệm vụ của người có xe đạp. Khi mua xe đạp, hãy làm thủ tục này ở tiệm.
* Khu vực cấm để xe
Nếu để xe đạp hay xe gắn máy ở Hochi Kinshi Kuiki = Khu vực cấm để xe sẽ bị mang đi nơi khác. Nếu bị mang đi nơi khác, trong vòng 1 tháng phải đến nơi bảo quản để nhận lại. Khi đó cần phải trả tiền chở đi (phí bảo quản).

Tai nạn và bảo hiểm

* Khi gặp tai nạn giao thông
- Chuyển xe đến nơi an toàn và tắt máy
- Khi có người bị thương, hãy gọi xe cấp cứu (số 119)
- Liên lạc với sở cảnh sát cho biết có tai nạn giao thông (số 110)
- Ghi lại tên, địa chỉ, số điện thoại, số xe của đối phương
- Nếu có người chứng kiến, cần xin họ tên và địa chỉ của người đó
- Liên lạc với công ty bảo hiểm
* Jidosha Songai Baisho Seki-nin Hoken = Bảo hiểm bồi thường thiệt hại xe hơi
(gọi tắt là Jibaiseki Hoken)
Ðây là bảo hiểm xe hơi bắt buộc phải gia nhập theo luật pháp.
* Nin-i Hoken = Bảo hiểm tự ý
Khi số tiền bồi thường quá cao vượt qua giới hạn bồi thường của Jibaiseki Hoken = Bảo hiểm xe hơi thì bảo hiểm
tự ý sẽ trả phần còn lại.
* Kotsu Saigai Kyosai = Tiền tài trợ tai nạn giao thông
Có một số địa phương có chế độ cứu tế của cư dân. Lúc nào cũng có thể xin gia nhập.